Trung Quốc đang hưởng thuận lợi từ mối
quan hệ với Việt Nam nên không thể dễ dàng cắt bỏ. Câu chuyện phụ thuộc lẫn nhau giữa các
nền kinh tế, đặc biệt giữa Việt Nam và nước láng giềng Trung Quốc ngày càng được
phân tích, mổ xẻ đa chiều. Có thể thấy, Việt Nam có phụ thuộc vào Trung Quốc,
nhưng ngược lại, Trung Quốc cũng có phần phụ thuộc vào Việt Nam.
TS. Võ Trí Thành, Phó Viện trưởng Viện
Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), cho rằng: Trung Quốc đang có hành
động không đẹp trong thương mại, như: cấm cửa khẩu, cấm đấu thầu nhưng họ không
thể ồ ạt rút lui do quan hệ kinh tế Việt Nam - Trung Quốc là quan hệ của các
tập đoàn lớn trên thế giới như: Sam Sung, Nokia… Bên cạnh đó, Trung Quốc lại
đang hưởng thuận lợi nên không thể cắt bỏ quan hệ này. Trong trường hợp Trung
Quốc không tuân theo luật chơi chung thì hình ảnh của nước này ngày càng xấu
đi.
Chủ động quan hệ...
Nêu thực trạng của ngành dệt may, bà
Đặng Phương Dung – TTK Hiệp hội dệt may Việt Nam cho rằng, hiện ngành đang tập
trung quá lớn vào xuất khẩu (chiếm 86% năng lực sản xuất), trong khi lại lệ
thuộc quá lớn vào nguồn vải nhập khẩu (chiếm 86% tổng nhu cầu), đặc biệt là từ
Trung Quốc (46%). Tình trạng “Nút thắt cổ chai” tại khâu dệt nhuộm trong chuỗi
cung ứng dệt may của Việt Nam cũng đang là một thách thức.
Để có sự phát triển lâu dài và bền
vững, theo bà Đặng Phương Dung, ngành dệt may duy trì chiến lược tăng tỷ lệ nội
địa hóa bằng cách kêu gọi đầu tư trong nước và nước ngoài vào những ngành chúng
ta đang yếu. Đó là dệt, nhuộm, hoàn tất. Việc tham gia vào các Hiệp định thương
mại cũng là cơ hội để chúng ta thu hút đầu tư nước ngoài, cùng nhau chia sẻ lợi
ích khi đã đáp ứng điều kiện.
“Năm 2013 chúng ta thu hút được nhiều
dự án đầu tư vào lĩnh vực dệt, nhuộm và hoàn tất. Đây sẽ là một giải pháp tốt
nhất trong các giải pháp để tăng tỷ lệ nội địa hóa và tăng sức cạnh tranh của
ngành dệt may. Chúng ta cũng tận dụng được lợi thế của các FTA, TPP mang lại” –
bà Dung nói.
Giao thương kinh tế tại khu thương mại quốc tế Đông Hưng, Trung Quốc |
Ngành gỗ và lâm sản của Việt Nam không
lệ thuộc nguyên liệu từ Trung Quốc. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Tôn Quyền Hiệp
hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết: Tuy giá trị kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản
phẩm gỗ của Việt Nam sang Trung Quốc đạt cao (năm 2013 đạt 740 triệu USD) nhưng
giá trị gia tăng thấp, lợi nhuận thu lại thấp và kìm hãm quản lý rừng bền vững.
Vì chủ yếu các thương nhân của Trung Quốc mua các loại sản phẩm gỗ ở dạng sơ
chế, áp dụng công nghệ thiết bị lạc hậu, cũ kỹ và không thân thiện với môi
trường…
Ngoài ra, lợi dụng
việc người trồng rừng không nắm được thông tin, nhiều thương lái trung Quốc đã
mua rừng non gây thiệt hại cho cả nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Giá mua
1 m3 gỗ có đường kính nhỏ từ rừng trồng non chỉ thu được từ 800.000 – 1.000.000
VNĐ/m3 và năng suất chỉ đạt 60- 70m3ha, nếu được nuôi dưỡng những cánh rừng non
đó thêm 2-3 năm nữa sẽ có cây gỗ có đường kính từ 18 – 25cm sẽ bán được giá từ
2.5 – 3.0 triệu đồng/m3 với năng suất sẽ đạt từ 100 – 120 m3/1ha.
Từ những thực trạng
đang diễn ra, ông Nguyễn Tôn Quyền đề nghị: “Cần có chiến lược và tự chủ đối
với tình trạng Trung Quốc thu mua vơ vét tài nguyên rừng Việt Nam”.
Đầu tư của Trung Quốc
vào Việt Nam cũng là nguyên nhân làm tăng kim ngạch nhập khẩu. Tính đến cuối
năm 2011, Trung Quốc có hơn 820 dự án đầu tư tại Việt Nam, với tổng số vốn đăng
ký đạt 4,2 tỷ USD, đứng thứ 14 trong các nước và khu vực đầu tư vào Việt Nam.
Các nhà thầu Trung Quốc thắng thầu nhiều công trình ở Việt Nam.
Việt Nam luôn thua
thiệt
Theo các chuyên gia
kinh tế, trong thời kỳ hội nhập này không thể nói là chúng ta phải tự túc 100%
mà bắt buộc phải tham gia vào các chuỗi cung ứng toàn cầu. Khi tham gia chủ
động thì chúng ta có lợi thế tốt hơn.
Nhìn nhận rõ hơn thực
trạng mối quan hệ kinh tế Việt Nam – Trung Quốc, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh
Phong cho rằng: Việt Nam chịu sức ép nhập siêu từ Trung Quốc ngày càng tăng cả
về quy mô và tỷ trọng; đặc biệt nhập siêu từ Trung Quốc luôn chiếm tỉ lệ cao
trong tổng nhập siêu của cả nước.
Theo phân tích của ông
Nguyễn Minh Phong, giá trị nhập siêu từ Trung Quốc phần lớn tập trung vào các
mặt hàng nguyên phụ liệu, linh kiện lắp ráp, gia công và các máy móc thiết bị
phục vụ sản xuất xuất khẩu. Như vậy, về bản chất Việt Nam đang đóng vai
trò cầu nối xuất khẩu (với chi phí thấp) cho các ngành hàng thế mạnh của Trung
Quốc. Diễn biến này đẩy nền kinh tế Việt Nam lún ngày càng sâu vào thế phụ
thuộc Trung Quốc và chỉ đóng vai trò gia công với chi phí thấp. Trong khi xu
thế tẩy chay hàng Trung Quốc đang lan rộng trên toàn cầu, Việt Nam chắc chắn sẽ
bị vạ lây nếu cứ tiếp tục vai trò giúp hàng hoá Trung Quốc “mượn đường” thâm
nhập thị trường thế giới như hiện nay.
Trong thương mại và
đầu tư, Trung Quốc có nhiều thủ pháp xúc tiến giành lợi thế xuất khẩu như
khuyến mại, ứng hàng cho thương nhân nhập khẩu, thanh toán bù trừ, hoán đổi
tiền tệ để khuyến khích thương nhân Việt Nam nhập khẩu. Tại một số diễn đàn hợp
tác thương mại biên mậu, các chuyên gia Trung Quốc từng khuyến khích sử dụng
nhân dân tệ để buôn bán. Việc sử dụng nhân dân tệ với các dịch vụ đổi tiền tự
phát ở biên giới đã kích thích nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc.
Trong tình hình hiện
nay, để tăng năng lực cho DN trong nước, cùng với đẩy mạnh “Người Việt Nam ưu
tiên dùng hàng Việt Nam”, các doanh nghiệp và cơ quan Việt Nam cần tăng cường
đặt hàng, sử dụng nguyên liệu và sản phẩm của nhau...như là những việc làm
thiết thực của lòng yêu nước và góp phần xây dựng nền kinh tế tự chủ, vững
mạnh.../.
Chủ quyền biển đảo (tổng hợp)
Theo: VOV
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét