Ráo riết cải tạo các bãi đá
trên Biển Đông, Trung Quốc dường như muốn biến vùng biển này thành pháo đài
kiên cố để triển khai tàu ngầm hạt nhân, răn đe Mỹ và các nước trong khu vực.
Những đảo nhân tạo mà Trung
Quốc đang mở rộng phi pháp cùng công trình mà Bắc Kinh xây dựng trên các thực
thể này khiến Mỹ và các nước láng giềng lo ngại.
Không chỉ mặt biển nổi
sóng, những gì xảy ra dưới lòng đại dương cũng là điều khiến các chuyên gia
quân sự phải lưu tâm, theo phòng nghiên cứu quốc tế của nhà xuất bản McClatchy.
Trung Quốc hiện sở hữu đội tàu ngầm nguyên tử đang phát triển, được đầu tư
mạnh, sở hữu nhiều vũ khí hiện đại. Các chuyên gia quân sự cho rằng Trung Quốc
tăng hiện diện Biển Đông nhằm tạo ra một vùng an toàn ở các khu vực nước sâu,
giúp đội tàu ngầm Trung Quốc tự do hoạt động mà không bị phát hiện.
Pháo đài ngầm
"Biển Đông sẽ là địa
điểm lý tưởng để Trung Quốc giấu tàu ngầm", ông Carl Thayer, chuyên gia an
ninh giàu kinh nghiệm, giảng viên Đại học New South Wales, Australia, nhận xét.
Theo ông, đáy biển ở đây rất sâu. Thêm vào đó, những hẻm núi dưới nước tại khu
vực này còn là nơi trú ẩn tương đối tốt cho tàu ngầm.
Trung Quốc tuần trước thông
báo sắp ngừng cải tạo các bãi đá ở Biển Đông nhưng tuyên bố này không được các
quan chức Washington đón nhận nồng nhiệt. Nhiều người vẫn hoài nghi về mưu đồ
thật sự của Bắc Kinh đằng sau sự thay đổi giọng điệu đột ngột.
Daniel Russel, trợ lý ngoại
trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề về Đông Á và Thái Bình Dương, cảnh báo Trung
Quốc sẽ tiếp tục xây dựng cơ sở hạ tầng, thậm chí cả căn cứ quân sự, trên những
đảo nhân tạo mà nước này cải tạo trái phép. Động thái này "rất đáng lo
ngại", ông đánh giá.
"Khả năng quân sự hóa
những tiền đồn này đi ngược lại mục tiêu giảm căng thẳng trên biển",
Russel hôm 18/6 nói trong một cuộc họp báo ở Washington. "Đó là nguyên
nhân vì sao chúng ta không ngừng yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay việc cải tạo,
dừng xây dựng cơ sở hạ tầng và chắc chắn là không được tiếp tục quân sự hóa những
tiền đồn trên Biển Đông".
Theo ông Thayer, đối với
Bắc Kinh, Biển Đông có ý nghĩa chiến lược quan trọng. Vùng biển này bao bọc
sườn phía nam Trung Quốc, nơi Bắc Kinh đặt căn cứ tàu ngầm Tam Á trên đảo Hải
Nam. Quân đội Trung Quốc đã xây dựng những cơ sở nằm sâu dưới mặt nước để có
thể neo đậu tàu ngầm của họ một cách thầm lặng. Trong các tàu
ngầm này có những mẫu được trang bị tên lửa đạn đạo.
Bắc Kinh năm 2014 nắm trong
tay 56 tàu ngầm, bao gồm 5 chiếc chạy bằng năng lượng hạt nhân. Trung Quốc cũng
sở hữu ít nhất ba tàu ngầm hạt nhân có khả năng khai hỏa tên lửa đạn đạo. Họ
đang lên kế hoạch bổ sung 5 chiếc tương tự vào đội tàu ngầm của mình, theo một
báo cáo được đưa ra hồi năm ngoái của Lầu Năm Góc.
Một quan chức hải quân Mỹ
hồi tháng 4 cho hay Lầu Năm Góc đang theo dõi "rất sát sao" động thái
của các tàu ngầm tên lửa đạn đạo Trung Quốc. "Việc một quốc gia phát triển
vũ khí nguyên tử và triển khai những nền tảng vũ khí có thể ảnh hưởng tới Mỹ
luôn là điều khiến chúng tôi lo lắng", đô đốc William Gortney, lãnh đạo Bộ
chỉ huy Phòng không Bắc Mỹ (NORAD), nói.
Tầm xa của tên lửa
Trung Quốc vài thập kỷ gần
đây ráo riết gây dựng khả năng răn đe hạt nhân để chạy đua với Mỹ và Nga.
Chương trình tàu ngầm cũng là một phần quan trọng của kế hoạch trên. Vì tàu
ngầm có thể hoạt động bí mật hơn nên chúng ít có nguy cơ trở thành mục tiêu bị
tấn công nếu so với các hệ thống tên lửa đạn đạo liên lục địa trên đất liền hay
máy bay ném bom hạt nhân.
Tên lửa đạn đạo JL2 trang
bị cho tàu ngầm của Trung Quốc hiện chưa thể vươn tới Mỹ từ Biển Đông. Nhưng
Trung Quốc đang ôm tham vọng cải thiện tầm hoạt động của mẫu tên lửa này trong
những năm sắp tới. Lý do này khiến giới quan sát cho rằng Trung Quốc đang coi
Biển Đông như một "pháo đài" tương lai cho tàu ngầm hạt nhân.
Tàu ngầm Trung Quốc hiện
tại được nhận xét là hoạt động tương đối ồn nên dễ bị phát hiện. Nhược điểm này
khiến tàu của Bắc Kinh khó có thể âm thầm lẻn vào vùng biển phía tây Thái Bình
Dương. Nhưng nếu Trung Quốc thành công trong việc nâng cao tầm bắn của tên lửa,
họ sẽ không cần thiết phải đưa tàu ngầm ra khỏi Biển Đông để khai hỏa đến Mỹ,
tạo ra mối đe dọa rất lớn đối với Washington.
"Kết luận của tôi lúc
này là Trung Quốc sẽ áp dụng chiến lược xây pháo đài ngầm ở Biển Đông",
Bernard D.Cole, giáo sư tại Đại học Chiến tranh Hải quân Mỹ, bình luận. Sự
thành bại của chiến lược này phụ thuộc nhiều vào quá trình nâng cấp tầm bắn của
tên lửa đạn đạo tàu ngầm, ông cho biết thêm.
Về địa lý, Trung Quốc giáp
vùng biển Hoàng Hải, Hoa Đông và Biển Đông. Điều này có nghĩa, để tới Thái Bình
Dương, tàu của Bắc Kinh phải đi qua các eo biển tương đối hẹp bao quanh bởi
Nhật Bản, Philippines, Singapore, Malaysia và Indonesia. Nhiều quốc gia trong
số này có mối quan hệ thân thiết và thường xuyên tập trận chung với Mỹ ở các
vùng biển trên.
Brad Glosserman, chuyên gia
tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế Honolulu, nhận định một trong
những lý do khiến Trung Quốc thúc đẩy tuyên bố chủ quyền với hầu hết các bãi đá
ngầm, đá trên Biển Đông là mong muốn đẩy hải quân Mỹ ra khỏi khu vực.
Theo Washington Post, Trung
Quốc "quan ngại nhất" việc tình báo Mỹ thu thập thông tin tại Biển
Đông. Nếu Bắc Kinh có thể đánh bật các tàu, máy bay do thám của Washington ra
xa bằng cách tuyên bố chủ quyền với hầu hết Biển Đông, các tàu ngầm Trung Quốc
sẽ dễ dàng tiến ra Thái Bình Dương.
Tàu ngầm Trung Quốc thực tế
không phát huy giá trị nếu xảy ra tranh chấp với các nước láng giềng, nhưng lại
có ý nghĩa trong trường hợp đối phó với cuộc tấn công từ Mỹ.
Trung Quốc rõ ràng đang
theo đuổi chiến thuật dựng "thành trì" và Biển Đông là "pháo
đài" kiên cố nhất để nước này phát triển tàu ngầm hạt nhân, nhà phân tích
Tong Zhao từ Trung tâm Chính sách Toàn cầu Carnegie-Tsinghua tại Bắc Kinh bình
luận.
Nguồn: Washington Post
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét