Với hơn 30 năm tăng trưởng kinh tế liên tục, kéo
theo tốc độ chi tiêu quốc phòng ngày một tăng trong suốt 20 năm gần đây, TQ đã
bước vào giai đoạn mới, quyết đoán hơn trong việc tìm cách thay đổi nguyên
trạng.
>> Trung Quốc sợ điều gì? TQ đang cô lập chính mình với chính sách ngoại giao pháo hạm |
Có thể nói, với hơn 30 năm tăng trưởng kinh tế
liên tục, kéo theo tốc độ chi tiêu quốc phòng ngày một tăng trong suốt 20 năm
gần đây, TQ đã bước vào giai đoạn mới, quyết đoán hơn trong việc tìm cách thay
đổi nguyên trạng, thiết lập các khuôn khổ trật tự mới nhằm trở thành bá chủ tại
Đông Á, dần tiến tới cạnh tranh với Mỹ tại cả khu vực châu Á – Thái Bình Dương
và trên thế giới.
Mặt khác, dù ban lãnh đạo mới của TQ vẫn khéo
léo ẩn giấu tham vọng dưới các tuyên bố “TQ quyết không xưng bá, không tranh
bá”, “phát triển hòa bình”, và “hợp tác cùng thắng vì một tương lai châu Á kết
nối tươi đẹp”, nhưng với cách hành xử hiện nay, thâm ý thực của Bắc Kinh cũng
đang dần bị bộc lộ rõ.
Cho dù TQ chưa đạt tới điểm cân bằng quyền lực
với Mỹ, nhưng những hành động trên của TQ đã khiến Washington có hành động phản
công, coi Bắc Kinh là đối thủ chiến lược, từ đó tiến hành xốc lại liên minh với
các đồng minh Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines nhằm đẩy nhanh quá trình “tái cân
bằng tại châu Á”.
Việc TQ đe dọa sử dụng vũ lực nhằm hỗ trợ cho các
đòi hỏi yêu sách chủ quyền tại biển Hoa Đông và biển Đông còn buộc Mỹ và các
thành viên nhóm G7 lần đầu tiên đưa ra tuyên bố quan ngại sâu sắc về tình hình
biển Hoa Đông, biển Đông (5/6/2014), phản đối hành động đơn phương, kêu gọi
giải quyết theo luật pháp quốc tế, điều mà TQ vẫn né tránh.
Các hành xử không tuân thủ quy chuẩn luật pháp
quốc tế của TQ cũng đang khiến cho Nhật Bản đẩy nhanh quá trình bình thường hóa
phát triển quân sự, kêu gọi hợp tác với Ấn Độ, gia tăng vai trò với khu vực.
ASEAN ra tuyên bố riêng về Biển Đông lần đầu tiên sau 20 năm |
Tại hội nghị Shangri-La 13, Thủ tướng Nhật Bản
Shinzo Abe một mặt tuyên bố ủng hộ các cố gắng giải quyết hòa bình của các nước
ASEAN, mặt khác cùng với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel kêu gọi chính phủ
mới của Thủ tướng Ấn Độ Modi “có vai trò tích cực hơn trong các vấn đề của châu
Á” và “hợp tác với Nhật Bản tại những nơi Ấn Độ có lợi ích địa chiến lược như ở
biển Hoa Đông, biển Đông”.
ASEAN buộc phải liên kết
Hành động đơn phương phá vỡ nguyên trạng của
TQ cũng đang buộc các nước láng giềng ASEAN phải liên kết chặt chẽ với nhau,
khiến Malaysia, Indonesia và Singapore trở nên có lập trường nhất quán, có
tiếng nói mạnh mẽ hơn trong vấn đề biển Đông, và làm cho TQ bị cô lập.
Trong khi đó, ngoài tiến hành ký kết thỏa
thuận hợp tác quốc phòng mới (28/4/2014) với Mỹ, Philippines còn chi ra 114
triệu USD để nâng cấp một căn cứ quân sự tại vịnh Ulugan. Indonesia cũng tăng
cường khả năng không quân tại khu vực quần đảo Natuna, những hành động nhằm đối
phó với nguy cơ TQ mở rộng lấn chiếm trong vùng nước của yêu sách đường 9 đoạn.
Ngoài ra, sau gần 20 năm kể từ năm 1995, hội
nghị Ngoại trưởng ASEAN 24 (AMM) ngày 10/5/2014 tại Nay Pyi Taw lần đầu tiên đã
đưa ra Tuyên bố riêng về tình hình biển Đông.
Bằng tuyên bố này, ASEAN đã thể hiện rõ mối
quan ngại sâu sắc, sự thống nhất cao về quan điểm trước mối đe dọa đối với hòa
bình, an ninh của khu vực, nói lên tiếng nói đoàn kết, trách nhiệm của mình
trước việc TQ hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 trái phép trong vùng biển VN, xâm
phạm nghiêm trọng chủ quyền của VN và luật pháp quốc tế.
Điều này cũng có nghĩa, TQ đang tự hủy hoại
môi trường phát triển hòa bình cần thiết cho việc có thể trỗi dậy, trở thành
một “siêu cường” khu vực.
Hình ảnh “hòa bình”, vai trò “dẫn dắt” như các
kế hoạch hợp tác được TQ đề cập với khu vực đang trở thành thiếu sức thuyết
phục.
Hơn nữa, khi môi trường kinh tế, chính trị, xã
hội bên trong TQ đang có chiều hướng xấu đi, chưa đưa ra được mô hình chuyển
đổi kinh tế mới như tuyên bố tại hội nghị Trung ương 3, khóa 18, hoạt động
chống tham nhũng đã bước vào giai đoạn quyết liệt, đụng chạm thượng tầng, tăng
trưởng kinh tế quý I năm 2014 chỉ đạt 7,4%, bất ổn an ninh nội địa gia tăng với
các vụ khủng bố bạo lực không chỉ xẩy ra tại Tây Tạng, Tân Cương, mà còn cả tại
Bắc Kinh, Vân Nam, Côn Minh.
Trong bối cảnh bên trong và bên ngoài như vậy,
tham vọng trỗi dậy nhanh càng đẩy TQ vào một hoàn cảnh khó khăn mới.
Phải chăng, việc gây căng thẳng với các nước
láng giềng, đe dọa phá vỡ nguyên trạng cục diện an ninh của khu vực không chỉ
đi ngược lại với những lời nói về hữu nghị, hợp tác như Bắc Kinh quảng bá, mà
nó còn đang đi ngược lại với chính lợi ích của TQ - những lợi ích chỉ có thể
đạt được bằng con đường hòa bình, hữu nghị và hợp tác?
Chủ quyền biển đảo (tổng hợp)
Theo: vietnamnet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét