Hiện nay, Trung Quốc vẫn một mặt
hung hãn trên thực địa xâm phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam
đồng thời vu cáo Việt Nam. Đó là âm mưu vô cùng thâm độc. Vậy Việt Nam nên làm
gì để đối phó?
Để trả lời câu hỏi này, PV đã có cuộc trao đổi
với TS.Trần Công Trục, Nguyên Trưởng Ban Biên giới Chính phủ.
 |
|
TS Trần Công
Trục, Nguyên Trưởng Ban biên giới Chính phủ
|
Thưa ông, vậy là đã
hơn hai tháng kể từ ngày Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan 981 trên vùng
đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Hơn hai tháng nay, tình hình
căng thẳng trên Biển Đông vẫn không hề có chiều hướng thuyên giảm mà còn có dấu
hiệu gia tăng. Là người từng đề xuất rất nhiều lần “nên kiện Trung Quốc”, vậy
cho đến bây giờ ông còn giữ với quan điểm đó không?
Sau một thời gian dài chúng ta kiên trì, khéo
léo, nhẫn nại cùng Trung Quốc ngồi lại bàn bạc, xử lý vấn đề một cách êm thấm
nhưng câu trả lời mà chúng ta nhận được lại hoàn toàn ngược lại. Bên cạnh việc
tiếp tục duy trì những hoạt động ngang ngược trước đó, hiện nay Trung Quốc còn
điều thêm một số giàn khoan khác đặc biệt là giàn khoan Nam Hải 9 để đẩy căng
thẳng lên cao, hay vấn đề Gạc Ma, vụ bắt bớ ngư dân đánh cá của Việt Nam… Vừa
mới đây, họ còn có một số động thái khác trong vấn đề thông báo bão cũng như
tiến hành một số động thái mà người ta cho rằng Trung Quốc chuẩn bị có những
hoạt động mạnh mẽ về mặt quân sự trong khu vực Biển Đông.
Với tất cả những động thái đó tôi nghĩ rằng
nếu chúng ta vẫn còn muốn giải quyết vấn đề một cách hòa bình thì chúng ta cần
phải tiếp tục làm rõ việc này thông qua Cơ quan Tài phán Quốc tế.
Nếu kiện Trung Quốc, Việt Nam nên kiện độc lập hay
tham gia cùng Philippines?
Có mấy phương án như sau: Một là chúng ta có
thể tham gia cùng với Philippines. Hai là chúng ta cũng có thể đơn phương kiện.
Cả hai việc đó đều có kết quả như nhau và đều
tạo được sự đồng thuận với các nước trong khu vực và quốc tế cũng như tranh thủ
được tiếng nói ủng hộ của dư luận nói chung. Tất nhiên, nội dung của từng đơn
kiện phải được xuất phát từ hoàn cảnh cụ thể của từng nước.
Theo ông, nếu kiện
Trung Quốc một cách độc lập với tư cách là bên nguyên đơn, Việt Nam cần chuẩn
bị những nội dung gì?
Đối với những tranh chấp như tranh chấp chủ
quyền lãnh thổ, vạch định ranh giới trong các vùng chồng lấn… nếu không có thỏa
thuận của các bên liên quan thì tòa án sẽ không thụ lý giải quyết.
Do đó, chúng ta có thể đơn phương kiện lên Cơ
quan tài phán quốc tế và cơ quan này có thể thụ lý đó là việc Trung Quốc đã giải thích và áp dụng sai về
Công ước Luật biển năm 1982 để bảo vệ và duy trì một yêu sách rất vô lý, không
có cơ sở, không có căn cứ, đó là yêu sách về đường lưỡi bò.
Nếu Việt Nam tiến hành
kiện Trung Quốc, theo ông nên chọn tòa án nào?
Cái đó cũng cần phải tính kỹ. Trước đây,
Philippines cũng tính toán và đưa ra Hội đồng tòa án trọng tài về luật biển
theo Phụ lục 7. Tôi cho rằng, nếu Việt Nam cũng làm với hình thức đó thì có thể
tạo ra một sự đồng thuận, một tiếng nói mạnh mẽ hơn nữa trong cuộc chiến chống
lại “yêu sách bành trướng” của Trung Quốc.
Là người theo dõi rất
kỹ động thái của Trung Quốc, trong đó có việc Trung Quốc bất ngờ đưa công hàm
lên Liệp Hợp Quốc. Ông có đánh giá gì về những chứng cứ mà Trung Quốc đưa ra?
Những tài liệu mà phía Trung Quốc đưa ra tại Liệp Hợp Quốc chủ
yếu là những tài liệu trước năm 1970 để nói rằng Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã
thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Tây Sa. Do đó, Trung Quốc
cho rằng mọi hoạt động vừa qua của Trung Quốc đều nằm trong vùng biển Tây Sa
(Hoàng Sa của Việt Nam) còn Việt Nam đang cố tình làm phức tạp vấn đề.
Chúng ta phải lưu ý rằng, trong văn bản gửi
Liên Hiệp Quốc, Trung Quốc không hề đề cập đến Luật Biển hay Công ước luật biển
hay yêu sách trên biển…. đấy là tính toán của Trung Quốc. Tức là họ dựa vào một
số tài liệu mà họ có thể khai thác để từ đó tạo ra một lực lượng dư luận ở
trong nước cũng như quốc tế nhầm tưởng rằng Việt Nam đã từ bỏ chủ quyền. Từ chỗ
đó, họ bắt đầu tính đến các hoạt động rộng hơn trên cơ sở vị trí này. Đấy là
cách đi của Trung Quốc mà chúng ta cần lưu ý.
Tôi đã từng phân tích, vào giai đoạn lịch sử
đó, Chính thể Việt Nam dân chủ cộng hòa theo hiệp định Geneva có quyền quản lý
lãnh thổ phía Bắc bắt đầu từ vĩ tuyến 17 trở ra và không được quyền giao trách
nhiệm quản lý vùng lãnh thổ phía Nam. Do đó, mọi động thái, ý kiến kể cả những
văn bản chính thức nhất của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng không có
giá trị gì khi nói trên Công pháp Quốc tế. Không chỉ những tài liệu tham khảo
có tính chất cá nhân, chia sẻ kiến thức như sách giáo khoa, bản đồ địa lý, công
thư của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng không có giá trị pháp lý.
Chính thể của miền Nam Việt Nam lúc bấy giờ
quản lý hai quần đảo này bao gồm: Việt Nam Cộng hòa và tiếp đến là Chính phủ
Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam. Xin khẳng định một lần nữa, chỉ
có 2 chính thể được Luật pháp quốc tế thừa nhận này mới có quyền bảo vệ và quản
lý chủ quyền hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
Ông có nghĩ rằng Trung
Quốc sẽ sử dụng những luận điệu, bằng chứng này cũng như là những bằng chứng
“ngụy tạo” khác để “kiện ngược” Việt Nam hay không?
Đây không phải lần đầu tiên tôi được nghe vấn
đề này, trái lại họ nói rất nhiều lần và trong bối cảnh hiện nay mục đích của
Trung Quốc là để cho dư luận hiểu nhầm vấn đề. Đó là cách “tung hỏa mù” mà
Trung Quốc đã từng sử dụng nhiều lần.
Về mặt pháp lý, tôi đảm bảo rằng công thư của
cố thủ tướng Phạm Văn Đồng, sách giáo khoa cũng như một vài lời tuyên bố trước
đây không có giá trị bởi vì nó không có căn cứ để nói rằng Trung Quốc có chủ
quyền về mặt lịch sử đối với hai quần đảo này.
Chúng ta nhớ rằng, các quyền thụ đắc lãnh thổ
đối với vùng này phải là vấn đề chiếm hữu thực sự với tư cách Nhà nước. Đặc
biệt, trong quá trình chiếm hữu đó không vấp phải bất kỳ một phản đối nào và có
những bằng chứng có giá trị pháp lý chứ không phải đem tất cả những tài liệu,
các bản đồ địa lý một cách chung chung mơ hồ để đưa ra và gọi nó là chứng cứ để
đấu tranh. Đấy chẳng qua chỉ là hình thức tuyên truyền có tính chất chính trị
nhiều hơn là pháp lý.
Phải chăng theo ông
việc kiện Trung Quốc bây giờ nên làm và phải làm?
Chúng ta phải tận dụng và hành động ngay nếu
chúng ta muốn làm cho tình thế bớt căng thẳng hơn cũng như hạn chế được những
bài bản mà Trung Quốc đã tính toán sẵn. Nếu chúng ta không hành động thì khó
khăn càng chống chất, căng thẳng càng tiếp tục mạnh hơn và nguy cơ của những
xung đột không thể kiểm soát vẫn tiềm ẩn.
Chủ quyền biển đảo (tổng hợp)
Theo: Infonet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét